Konferencję „Poradnictwo zawodowe a rozwój umiejętności" odbyła się 20 czerwca w Europejskim Centrum Solidarności i była częścią trzydniowego Konwentu Dyrektorów Wojewódzkich Urzędów Pracy. Wydarzenie zorganizował WUP w Gdańsku, a wzięli w nim udział eksperci z lokalnych i regionalnych urzędów pracy, przedstawiciele samorządów, reprezentanci szkół, uczelni, instytucji kształcenia ustawicznego oraz pracodawcy i organizacje pozarządowe.
Czy poradnictwo zawodowe powinno być podporządkowane rozwojowi umiejętności?
Tak postawiona teza była punktem wyjścia dla debaty oksfordzkiej (prowadził ją Dominik Aziewicz - pracownik Wydziału Ekonomicznego Uniwersytetu Gdańskiego, pasjonat rozwoju umiejętności miękkich, szkolący studentów w zakresie komunikacji, wystąpień publicznych i technik retorycznych), której uczestnikami byli przedstawiciele urzędów pracy z całego kraju. Wśród argumentów „za" padały takie stwierdzenia, że jesteśmy skazani na rozwój oraz zmiany, a zdobywanie oraz dostosowywanie umiejętności pomagających poruszać się na rynku pracy jest konieczne. Zatem poradnictwo zawodowe powinno za tym procesem podążać. W opozycji do takiego podejścia stoi przekonanie, że priorytetem w procesie doradczym jest człowiek. Doradca jest towarzyszem w zmianie, który szanuje decyzje klienta i to jego potrzebom powinno być podporządkowane doradztwo zawodowe. Ostatecznie wyniki głosowania w ramach debaty pokazały, że to podejście bardziej przekonało obecnych na sali.Wnioski płynące z konferencji potwierdziły, że przed poradnictwem zawodowym stoi szczególnie trudne zadanie w najbliższej przyszłości. Doradcy zawodowi muszą tak pracować z klientami, aby ostatecznie potrafili oni odpowiedzieć na wyzwania niepewnej i niestabilnej przyszłości, a jednocześnie rozwijali się w zgodzie z potrzebami regionalnej gospodarki nie rezygnując ze swoich wartości i oczekiwań. Postęp technologiczny jest nieunikniony, ale trzeba nauczyć się z nim oraz w nim funkcjonować, dlatego doradca powinien szczególnie dobrze orientować się na rynku pracy i dbać o własny rozwój.
Nie powstrzymamy fal, ale możemy nauczyć się na nich surfować
Nabiera to szczególnego znaczenie w sytuacji, gdy naszą rzeczywistość opisuje koncepcja BANI. Oznacza ona, że świat jest kruchy, niespokojny, nieliniowy, niezrozumiały.– Stworzyliśmy rewelacyjny świat, ale on nas przerasta – zauważył Przemysław Staroń - psycholog, wykładowca, trener i edukator, autor "Szkoła bohaterek i bohaterów", Nauczyciel Roku 2018 - jeden z prelegentów konferencji.
– Wojna, szalejąca inflacja, robotyzacja, cyfryzacja, wszelkie dobrodziejstwa Doliny Krzemowej. Z jednej strony to błogosławieństwo, z drugiej przekleństwo. Nie napawa to zbytnim optymizmem –mówiła z kolei Marta Młyńska, wykładowczyni, trenerka, członkini Kolegium Ekspertów Instytutu Strategie 2050, finalistka konkursu Nauczyciel Pomorza 2018, która razem z nim prezentowała temat. - Pytanie jednak brzmi: co z tym zrobimy? Nie mamy wpływu na to, co przychodzi do nas z zewnątrz, ale mamy wpływ na swoje nastawienie i swoją percepcję oraz jak tym zarządzamy - podkreślała.
Jednym z elementów tego działania jest budowanie odporności psychicznej oraz wzmacnianie postawy opartej na przekonaniu „wiem, że nie jest łatwo, ale jestem w stanie szukać najlepszego, możliwego rozwiązania". Istotne jest poznanie samego siebie - swoich mocnych stron, talentów, zainteresowań, rozwijanie komunikacji interpersonalnej, budowanie poczucia sprawstwa i wpływu na swoje życie, rozwój umiejętności uczenia się.
- Rolą doradcy będzie towarzyszenie w tej opowieści własnej klienta i wspieranie go w budowaniu narracji, co przekłada się na konkretne planowanie przyszłości – wyjaśniała Anna Dukowska, doradczyni zawodowa, konsultantka powiatowa ds. doradztwa edukacyjno-zawodowego w Sopocie, trenerka, specjalistka integracji międzykulturowej na rynku pracy. Na konferencji mówiła o roli poradnictwa zawodowego we współczesnym świecie.
Trzy dni wypełnione dyskusją nad przyszłością rynku pracy
W czasie Konwentu przedstawiciele wojewódzkich urzędów pracy z całej Polski pracowali warsztatowo i dyskutowali o kierunku rozwoju umiejętności i kształceniu ustawicznym w najbliższych latach. Pracując odnosili się m.in. do Zintegrowanej Strategii Umiejętności 2030 w kontekście zadań urzędów pracy oraz zasobów, którymi dysponują. Dokument ten określa ramy strategiczne polityki na rzecz rozwoju umiejętności niezbędnych do wzmocnienia kapitału społecznego, włączenia społecznego, wzrostu gospodarczego i osiągnięcia wysokiej jakości życia.Szczególnie istotny – z perspektywy WUP-ów – jest zawarty w Strategii obszar dotyczący doradztwa zawodowego. Uczestnicy Konwentu zgodzili się, że kluczowe w nadchodzących latach będzie skupienie się na podnoszeniu kwalifikacji doradców zawodowych, przeciwdziałanie ich wypaleniu zawodowemu, rozwój narzędzi cyfrowych, które pomogą im realizować zadania, tworzenie sieci doradców, koordynowanie zadań podmiotów, które są związane z doradztwem zawodowym, rozwój systemu prognozowania i zapotrzebowania na umiejętności, kwalifikacje oraz zawody. Ponadto duże znaczenie ma także obszar odnoszący się do rozwoju i wykorzystania umiejętności w miejscu pracy. W tym przypadku aktywność urzędów będzie skupiać się na działaniach związanych z wiekiem i różnorodnością, tworzeniu nowych narzędzi pozwalających zdiagnozować zapotrzebowanie na umiejętności w miejscu pracy, zgodnie z potrzebami lokalnych gospodarek. Istotna będzie również współpraca z pracodawcami w zakresie rozwoju oferty praktyk i staży, a także promowanie udziału w nich.
Konwent Dyrektorów Wojewódzkich Urzędów Pracy zakończył się 21 czerwca.